Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi

 

 


 

Яндекс.Метрика



REDAKCJA


Władysław Abramowicz - pierwszy redaktor "Ziemi Lidzkiej" w latach 1936-1939.

Poeta, tłumacz, historyk kultury, bibliograf, archiwista, działacz kulturalny.

Urodził się 9 maja 1909 roku w Giegużynie k. Trok. W 1930 r. ukończył w Wilnie gimnazjum. Od dzieciństwa dwujęzyczny i dwukulturowy, uważał się osobiście za Litwina, działał natomiast głównie w środowisku polskim. Świadomie poświęcił całe życie propagowaniu wzajemnych związków i przyjaźni polsko-litewskiej. Do wybuchu wojny 1939 r. pracował jako dziennikarz, współpracując m.in. z "Kurjerem Wileńskim" i redagował "Ziemię Lidzką". Interesował się głównie krajoznawstwem ( w 1938 r. wydał w Lidzie książkę pt. "Strony Nowogródzkie. Szkice krajoznawcze."), propagował wśród Polaków literaturę litewską. Równolegle uprawiał twórczość poetycką w języku polskim ( "Świtanie myśli. Poezje.", Wilno 1930 r.; "Regionalne. Poezje.", Wilno 1933 r.). Po klęsce wrześniowej współpracował z polskojęzyczną prasą Litwy smetonowskiej ("Gazeta Codzienna" 1939-1940) i Litwy Radzieckiej ("Prawda Wileńska" 1940-1941).

Po wyzwoleniu spod okupacji hitlerowskiej objął funkcję kierownika działu rękopisów Biblioteki Akademii Nauk Litewskiej SRR, którą pełnił do końca życia. W 1951 ukończył studia historyczne w Wileńskim Uniwersytecie Państwowym. Zyskał opinię wybitnego znawcy archiwaliów, zwłaszcza zaś poloników wileńskich. Poświęciwszy się pracy naukowej oraz dokumentacyjno-bibliograficznej zarzucił twórczość literacką, poprzestając na publikowanych w prasie przekładach poezji litewskiej na język polski (tłumaczył m.in. K. Donelajtisa, V. Kudirkę, Żemaite, J. Biliunasa, S. Neris, A. Vencłovę, T. Tilvytisa, J. Marcinkeviciusa, A. Baltakisa). Prowadził wykłady w katedrze bibliotekoznawstwa Wileńskiego Uniwersytetu oraz lektorat języka polskiego dla potrzeb aspirantury AN LSRR. Był inspiratorem i głównym organizatorem polskiego ruchu literackiego powojennej Wileńszczyzny. W latach 1954-1956 i od 1958 r. był opiekunem i kierownikiem stworzonego przez siebie kółka literackiego przy redakcji dziennika KC KP Litwy "Czerwony Sztandar" (dziś "Kurier Wileński"). Był członkiem Związku Pisarzy.

Zmarł 16 listopada 1965 roku, pochowany na Rossie.

Opr. A. K.

 

 Robert Kuwałek - pierwszy redaktor odrodzonej "Ziemi Lidzkiej".

Urodził się w Lublinie w dniu 7.X.1966 r. w rodzinie, nie posiadającej żadnych korzeni kresowych - cała rodzina od końca XIX w. związana jest z Lublinem i najbliższymi okolicami. Jest absolwentem historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który ukończył w 1990 r. Już podczas studiów zainteresował się Kresami Wschodnimi. Początkowo była to fascynacja bardziej naukowa. Z Lidą i Nowogródczyzną związał się dopiero od 1990 r., gdy odbył pierwszą podróż na Ziemię Lidzką w maju na zaproszenie miejscowego oddziału jeszcze Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. A. Mickiewicza. Latem tego samego roku jako pracownik Fundacji Pomocy Szkołom Polskim na Wschodzie im. T. Goniewicza otrzymał propozycję do podjęcia pracy nad czasopismem dla lidzkich Polaków. Jest współzałożycielem lubelskiego oddziału Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna, Ogólnopolskiego Klubu Przyjaciół Ziemi Lidzkiej. Redagował "Ziemię Lidzką" do roku 1996 (nr 20).

W latach 1990-1995 pracował w Archiwum Państwowym w Lublinie, następnie był doktorantem-stypendystą Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Obecnie pracuje dyrektorem Muzeum w Majdanku. Żonaty, żona Anna również jest historykiem.

 

 Aleksander Kołyszko - redaktor naczelny. Urodził się 26 marca 1960 r.. Wychowany na tradycjach i kulturze polskiej. Do pójścia do szkoły w rodzinie rozmawiał wyłącznie po polsku i to nie przeszkodziło dobrze skończyć szkołę i dostać się na studia lingwistyczne w Mińsku Białoruskim. Jest specjalistą od języków obcych. Po zakończeniu studiów pracował jako nauczyciel języków obcych w Korelickim i Lidzkim rejonach, w 1990 r. zorganizował Centrum Turystyki Dziecięcej i Młodzieżowej w Lidzie, któremu dyrektorował do roku 1995. Obecnie jest kierownikiem kółek historyczno -krajoznawczych Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży. Od 1987 r. aktywnie działa dla odrodzenia polskości na Białorusi, jest współorganizatorem Klubu Miłośników Kultury Polskiej im. A. Mickiewicza, Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. A. Mickiewicza w Grodnie (członek pierwszego zarządu PSKO), prezes Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej od założenia, inicjator powstania "Ziemi Lidzkiej". "Nie ma Polaków lepszych i gorszych, każdy ma prawo do polskiej kultury i polskiej oświaty niezależnie od tego jest członkiem jakiejś polskiej organizacji czy nie. Ci co należą mają tylko jedne prawo i obowiązek - odradzać polskość. Powinna być jedność celów przy różnorodności form i działań." Żonaty, żona Grażyna jest psychologiem i uczy polskiego. Wychowują córkę Karolinę.

 

 Stanisław Uszakiewicz syn Alojzego i Janiny urodził się 30 maja 1931 r. w rodzinie rolniczej we wsi Tokarzyszki gminy Juraciszskiej powiat Wołożyński, parafia Łazduńska. W 1939 r. ukończył pierwszą klasę szkoły polskiej. Podczas zmieniających się okupacji musiał, nie z własnej chęci, powtarzać ukończone klasy. Po średniej szkole p. Stanisław dostał się do Białoruskiej Akademii Rolniczej, którą ukończył w 1958 r. z kwalifikacją inżyniera-hydrotechnika. Przez 14 lat pracował w budowlanych organizacjach melioracyjnych, a potem do wyjścia na emeryturę - w kołchozie i sowchozie, zajmując się różnymi zagadnieniami w budownictwie gospodarczo-rolniczym i mieszkalnym. Na jesieni 1988 r. wstąpił do Polskiego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego im. A. Mickiewicza i do dziś dnia aktywnie działa dla odrodzenia polskości na Ziemi Lidzkiej, Krajoznawca, człowiek, któremu zawsze przyświeca hasło "Bóg, Honor i Ojczyzna". Autor wielu artykułów w "Ziemi Lidzkiej" i "Głosie znad Niemna" dotyczących nieznanych stron naszej historii.

Czesław Kołyszko - pracuje w redakcji "Ziemi Lidzkiej" od pierwszego numeru pisma. Od dzieciństwa miał zdolności plastyczne. Po ukończeniu średniej specjalistycznej szkoły dla uzdolnionej młodzieży w Mińsku uczył się w plastycznej szkole zawodowej w Mirze, a następnie ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Jest autorem kilku wystaw, specjalizuje się w malarstwie sakralnym. Jego obrazy znajdują się w wielu kościołach Polski oraz Białorusi oraz zbiorach prywatnych.

 

Irena Kołyszko - pierwsze teksty do "Ziemi Lidzkiej" napisała będąc na studiach polonistycznych na UMCSie w Lublinie. Po ukończeniu studiów w 1995 roku przez kilka lat wykładała język polski w Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży w Lidzie, kilkadziesiąt jej absolwentów dostało się na studia do Polski. Obecnie mieszka i pracuje w Brześciu.

 

 

Irena Dowlaszewicz , córka Janiny i Antoniego, ur. w 1976 r. w Lidzie w polskiej rodzinie, w której polskie tradycje są przekazywane od pokoleń. W latach 1996-2001 studiowała pedagogikę kulturalno-oświatową na Uniwersytecie w Białymstoku. Interesuje się krajoznawstwem oraz historią oświaty na kresach w okresie międzywojennym. Jest członkiem redakcji od 2000 roku.


 

© Pawet  2004 
design by Leon