|
|
Snów Górny
obwód miński, rejon Nieśwież
Zespół dworski należał do rozległych posiadłości Rdułtowskich, których siedzibą był ogromny pałac w Snowiu. W 1854 r. dobra snowskie wraz z folwarkami stały się własnością bar. Gustawa Hartingha i to zapewne on wybudował zachowany do dziś w Górnym Snowiu późnoklasycystyczny dwór, który wraz resztą majątku pozostawał w ręku Hartinghów do 1939 r. Obecnie mieści się tu szpital. |
|
Iszkołdź
obwód brzeski, rejon Baranowicze
Kościół katolicki p.w. Św. Trójcy, gotycki, fundacji Mikołaja Niemiry, zbudowany przed 1471 r., jeden z najstarszych kościołów na Białorusi. W k. XVI w. był zamieniony na zbór kalwiński, w 1641 r. Radziwiłłowie zwrócili go katolikom. Kościół był zniszczony podczas wojny polsko-moskiewskiej w 1. 1654-60. W1. 1866 zamieniony na cerkiew prawosławną, w 1919 r. zwrócony katolikom, od tego czasu nieprzerwanie czynny, remontowany w 1. 70-tych XX w. |
|
Janowicze
obwód miński, rejon Kleck
Zespół dworski w dawnym majątku ziemskim nad rz. Łań. Nie wiadomo kto był budowniczym i pierwotnym właścicielem dworu w Janowiczach. W l pół. XIX w. dobra te były własnością Brzozowskich, później Wojciechowskich, a w 2 pół. XIX w. - Pilawskich. W 1910 r. majątek został zakupiony przez Jeleńskich i pozostawał w ich ręku do 1939 r. Ostatnim właścicielem był Olgierd Jeleński, zaginiony jesienią 1939 r. Klasycystyczny dwórzostał wybudowany najprawdopodobniej w k. XVIII w.
W pobliżu dworu znajduje się piętrowy drewniany spichlerz z dwukondygnacyjną słupową galeryjką. |
|
Kleck
obwód miński, rejon Kleck
Kościół i klasztor dominikanów, barokowe, fundacji ks. Stanisława Kazimierza Radziwiłła, zbudowane w 1683 r. Klasztor dominikanów został skasowany przez rząd carski w 1832 r. (wg innych źródeł w 1843 r.). Kościół p.w. Zwiastowania NMP został natomiast w 2 pół. XIX w. zamieniony na cerkiew prawosławną. Po II wojnie światowej nieczynny, mieścił się w nim warsztat mechaniczny. W 1994 r., po pobieżnym remoncie, świątynię oddano prawosławnym. |
|
Radziwiłłmonty
obwód miński, rejon Kleck
Zespól pałacowyw dawnym majątku Radziwiłłów, wchodzącym w skład ordynacji kleckiej, założonej w 1586 r. Po zniszczeniu radziwiłłowskiego zamku w Klecku podczas wojny moskiewskiej, a później północnej, Radziwiłłmonty stały się głównym ośrodkiem ordynacji. Dobra pozostały w ręku Radziwiłłów do 1939 r., z tym, że od 1874 r. stały się częścią ordynacji nieświeskiej. Drewniany klasycystyczny pałac został zbudowany w 1. 1780-83 przez ks. Józefa Radziwiłła, wojewodę trackiego, VIII ordynata kleckiego, wg projektu nadwornego architekta Radziwłłów Carlo Spampaniego. Rezydencję wzniesiono na miejscu wcześniejszych siedzib radziwiłłowskich istniejących tu od XVI w. Pałac został przebudowany po pożarze w 1909 r. Po II wojnie światowej mieściła się tu poczta, kino i klub sowchozowy. Od czasu pożaru w 1990 r., kiedy spaliła się część dachu, pałac pozostaje w ruinie i niszczeje w szybkim tempie. |
|
Rajca
obwód grodzieński, rejon Korelicze
Zespól dworskiw dawnym majątku ziemskim. W XVIII w. miejscowe dobra należały do Rajeckich. Na pocz. XIX w. Rajca stała się własnością Józefa Wereszczaki, brata Maryli - ukochanej Mickiewicza. W 1897 r. Wereszczakowie sprzedali majątek Wawrzyńcowi Puttkamerowi (wnukowi Maryli), a w 1910 r. dostała go w posagu jego córka Janina, poślubiając prof. Adama Żółtowskiego. Przed n wojną światową Żółtowscy podarowali majątek i zabudowania siostrom pallotynkom, które przebywały tu do 1939 r. Klasycystyczny dwór wybudowali prawdopodobnie jeszcze Rajeccy w k. XVIII w., został on odnowiony przez Wereszczaków w l pół. XIX w. Dwór otacza park z 2 pół. XIX w. o powierzchni ok. 4 ha. Na końcu alei ciągnącej się na tyłach dworu znajduje się kamienny słup z herbem Rajeckich "Łabędź". |
|
Wałówka
obwód grodzieński, rejon Nowogródek
Cerkiew prawosławna p.w. śś. Piotra i Pawła, pierwotnie kościół katolicki p.w. Św. Trójcy, drewniany, fundacji wojewody brzeskiego Stefana Kurczą, wybudowany w 1685 r. przy klasztorze dominikanów. Klasztor skasowano w 1832 r., a w 1835 r. kościół zamieniono na cerkiew, przebudowywana w 1. 40-tych (zdjęto wieże) i 70-tych XIX w. |
|
Zamość
obwód miński, rejon Słuck
Kościół katolicki,pojezuicki, renesansowy, fundacji Andrzeja Samuela Winki-Ratomskiego, zbudowany w 1649 r. (wg innych danych - ok. 1620 r.), w 1865 r. zamieniony na cerkiew i przebudowany, zamknięty w 1917 r., zwrócony katolikom w 1990 r. W XVII w. przy kościele była misja jezuitów, do których też, aż do kasaty zakonu, należał miejscowy majątek. |
|