Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi


 

1 września w kościołach naszego miasta zostały odprawione msze św. w intencji ofiar ostatniej wojny i o pokój na całym świecie.
*** 
W rocznicę napaści Sowietów na Polskę w 1939 r. delegacja TKPZL odwiedziła groby żołnierzy września w Ogrodnikach i Lipniszkach. W miejscu pochówku złożono kwiaty, zapalono znicze, odmówiono modlitwy.
***
W dniach 16-17 września chór "Contabile" pod kierownic­twem Anżeliki Biruk uczestni­czył w II edycji Międzynarodowego Młodzieżowego Fe­stiwalu Kresowej Pieśni Patriotycznej, który odbył się w sali teatralnej Zamku Kazimierzowskiego. Wśród 10 zespołów z Ukrainy, Litwy, Białorusi jury przyznało nagrodę główną lidzkiemu zespołowi.
***
W szczególnym dla nas dniu, 17 września, TKPZL zaprosiło na drugi w tym roku pokaz filmu polskiego. W kinie "Jubilejnyj" lidzkiemu widzowi został wyświetlony film "Śmierć rotmistrza Witolda Pileckiego". Ten trudny do odbioru film jest adresowany do widza, który nie boi się myśleć. Po zakończeniu filmu ludzie nie śpieszyli ku wyjściu. Kiedy zapalono światła do widzów zwrócił się ksiądz Walery ze słowami, które poruszyły nie jedne serce. Wspominając tragedię 1939 r. dla wszystkich narodów zamieszkujących te tereny kapłan zainicjował modlitwę Anioł Pański. Po zakończonej modlitwie kapłan udzielił zebranym błogosławieństwa, po którym z setek ust i piersi popłynęli dźwięki mazurka Dąbrowskiego. Następnie organizatorzy zaprosili wszystkich na cmentarz na kwaterę lotników polskich. Tu również brzmiały wzniosłe słowa, czytano wiersze, śpiewano piosenki patriotyczne. Młodzież złożyła kwiaty przy pomniku.
***
23 września w Pielasie rej. werenowskiego odbył się Okrągły Stół przedstawicieli mniejszości narodowych z Grodzieńszczyzny. Spotkanie odbywa się co kwartał z udziałem przedstawicieli Komitetu ds. Religii i Mniejszości Narodowych oraz kierowników stowarzy­szeń mniejszości narodowych. Uczestnicy tego spotkania wzięli udział w Dniu Kultu­ry Litewskiej, który został zorganizowany przez Stowarzyszenie Li­twinów "Gimtinie" w Pielasie. Rozpoczęły się uroczysto­ści mszą św. w miejscowym kościele, w dniu odpustu w święto św. Linasa. Kulturę litewską szeroko zaprezen­towali zespoły artystyczne z Pielasy, Werenowa, Ostrowca oraz goście z Wilna.
***
24 września Szkoła Społeczna im. Ludwika Narbutta przy Domu ZPB w Lidzie koncertem dla około 70 uczniów rozpoczęła rok szkolny. Widzo­wie z zainteresowaniem obejrzeli występ teatru "Kleksik", słuchali wierszy o tematyce jesiennej.
***
Po raz pierwszy 28 września w kościele na Słobódce z koncertem organowym wystąpił Wiktor Łyjak oraz solistka Małgorzata Urbaniak z Warszawy.  Małgorzata Urbaniak jest znana w wielu krajach Europy jako interpretorka muzyki sakralnej. Wiktor Łyjak jako jedyny polski organista posiada złotą i platynową płyty za nagrania. Od dawna przyjeżdża na Białoruś. Przyjazd do Lidy odbył się z  inicjatywy pana Marka Maluchnika konsula w konsulacie RP w Grodnie, a organizacyjnie opiekowało się TKPZL. Dziękujemy księdzu prałatowi Wincentemu Lisowskiemu za udostępnienie kościoła dla koncertu. Oprócz Lidy koncerty odbyły się w Ossowie i Oszmianie.
***
13 października w Szczuczynie ks. bp Aleksander Kaszkiewicz udzielił sakra­mentu kapłaństwa diakonowi Aleksandro­wi Machnaczowi, pochodzącemu z tutejszej parafii. Nowy kapłan po studiach odbytych w Krakowie rozpoczął pracę w swej rodzinnej parafii. Święcenia kapłańskie są częścią obchodów XV rocz­nicy koronacji figurki Matki Bożej Fatim­skiej. Na uroczystości przybyli goście z Krakowa: o. Józef Tamawski, prowincjał Ojców Pijarów, o. Tadeusz Suślik, rektor Semi­narium i grono kolegów neoprezbitera.
***
14 października, w Dzień Edukacji Narodowej, uroczystą mszą świętą rozpoczę­ły się obchody 10-lecia działal­ności Polskiej Macierzy Szkolnej na Białorusi. W ciągu tych dziesięciu lat Ma­cierz Szkolna zajęła znaczące miej­sce w środowisku Polaków na Bia­łorusi. Na ob­chody jubileuszowe licznie przybyli goście z Polski oraz przedstawiciele nauczycieli z całej Białorusi. Prezes A.Kolyszko w imieniu TKPZL podziękował za współpracę.
***
Na przełomie września i października na Ziemi Lidzkiej przebywała grupa historyków sztuki Polskiej Akademii Nauk, którzy przeprowadzali inwentaryzację kościołów dziekanatu lidzkiego. Oprócz Lidy badacze odwiedzili Bielicę, Jelnię, Waszkiewicze, Minojty, Krupowo, Wawiórkę, Białohrud. Wyniki badań wejdą do kolejnego tomu książki "Kościoły i klasztory rzymsko-katolickie dawnego województwa wileńskiego". Naukowym redaktorem serii orz kierowniczka tej wyprawy jest pani doktor Maria Kałamajska-Saeed.
***
20-22 października zespół "Kresowiacy" odbył ciekawą pielgrzymkę do Lwowa. Co było połączone również z koncertowaniem. W tym roku przypada 350-ta rocznica ślubów Jana Kazimierza, które zostały złożone w katedrze lwowskiej. W tej właśnie świątyni zespół miał zaszczyt zaśpiewać. Dwa dni były wypełnione zwiedzaniem i koncertowaniem. 
***
21 października mieszkańcy Werenowa uroczyście obchodzili 470-lecie swego miasteczka. Z tej okazji władze miasta zorganizowali duży koncert białoruskiej estrady na centralnym placu.
***
W sobotę 28 października ks. prał. Wincenty Lisowski obchodził srebrny ju­bileusz kapłaństwa. W kościele parafial­nym pw. Wniebowzięcia NMP na lidzkiej Słobódce o godz. 11.00 Dostojny Jubilat sprawował uroczystą Mszę św. w obec­ności czterech biskupów i blisko 50 ka­płanów, którzy zjednoczyli się z nim w dziękczynieniu za dar Chrystusowego kapłaństwa. Na uroczystości jubileuszo­we przybyli: ks. abp Tadeusz Kondrusiewicz, metropolita z Moskwy, ks. bp Alek­sander Kaszkiewicz, biskup grodzieński, ks. bp Antoni Dziemianko, administrator apostolski adiec. Mińsko-Mohylowskiej i ks. Kazimierz Wielikosielec, biskup po­mocniczy diec. Pińskiej. Liturgię Mszy św. swym śpiewem oży­wiał zespół "Kresowiacy". Ks. Jubilatowi życzenia składali przedstawiciele wszyst­kich stanów Kościoła.
***
28 października, z inicjaty­wy Konsulatu RP w Grodnie, w Teatrze Lalek w Grodnie wystąpiła z koncertem Antonina Krzysztoń z Warszawy. Mu­zyczny wieczór został gorąco przyjęty przez publiczność. Pani Antonina głosem pełnym ciepła, głęboką treścią wykonywanych utworów potrafiła nie tylko trafić do serc słuchaczy, ale także zachęcić ich do wspólnego śpiewu. Po zakończo­nym koncercie rzęsiste oklaski kilka razy wywoływały na scenę solistkę i towarzyszących jej muzyków.
TKPZL zorganizowało wyjazd lidzian do Grodna na ten koncert. Przed koncertem lidzianie zwiedzili wystawę polskich malarzy Jana Wołka, Andrzeja Kacperka oraz Stanisława Chomiczewskiego w Galerii Grodzieńskiej.
***
29 października w Domu ZPB odbył się bal jesienny. Bal rozpoczął się koncertem zespołu "Sybirak", który zaprezentował nowy program artystyczny. Brzmiały na nim pieśni popularne, występy solowe, wiersze recytowane przez członków zespołu. Po koncercie gospodyniami na sali były członkinie Klubu Kobiet Polskich. Ustawiono stoliki, podano po­częstunki i zaczęła się wesoła biesiada i zabawa.

Herbarz Polsko-Rosyjski

Nakładem Stowarzyszenia Dom Polski SARMACJA z siedzibą w Warszawie ukazało się dzieło dra Jana Ciechanowicza pt. Herbarz polsko - rosyjski. Rody szlacheckie Imperium Rosyjskiego pochodzące z Polski: tom I stron 651, tom II stron 591, Warszawa 2006. Praca zawiera około 2 tysięcy haseł (nazwisk) oraz liczne interesujące ilustracje, pochodzące z archiwum autora.
W liczącym ponad 120 stron wstępie do swego herbarza Jan Ciechanowicz przedstawia poglądy na dzieje Rosji zarówno rosyjskich mocarstwowców i nacjonalistów, jak też romantyków (w tym polskich) i marksistów (w tym niemieckich). Zadziwiają i zaskakują poglądy na Rosję i jej historię, tak znanych pisarzy, jak Astolph de Custine, Emil Cioran, Adam Mickiewicz, Karol Marks, Piotr Czaadajew, Frank Kmietowicz, Władimir Uszkujnik, Max Weber, Florian Znaniecki, Lew Gumilow, Adam Naruszewicz, Piotr Kariejew, Josif Brodski, Osip Mandelsztam i szereg innych znakomitych intelektualistów.
Bardzo ciekawie J. Ciechanowicz ukazuje pierwsze wieki kształtowania się narodu rosyjskiego i jego państwowości. Ten prężny i dynamiczny etnos został "założony" przez lechickie plemię Wiatyczów, które w VIII wieku przeniosło się znad Wisły daleko na wschód, założyło tam szereg miast i dało początek narodowi rosyjskiemu. Wg. Ciechanowicza dynastia Romanowych pochodzi z Litwy historycznej. Godny uwagi jest również fakt, iż przodkowie współczesnych Białorusinów również przenieśli się na teren obecnego zamieszkania znad Wisły, a zwali się Radymiczami od swego wodza Radyma czy Radymka.
W części słownikowej herbarza czytelnicy znajdą ogrom informacji o szeregu znakomitych rodzin rosyjskich, szczycących się polsko-litewskim rodowodem, że wymienimy tu przykładowo tylko kilka z nich: Bukowski, Bunin, Bułhakow, Czajkowski, Glinka, Gogol, Ciołkowski, Czaadajew, Dostojewski, Dzierżyński, Mienszykow, Czernyszew, Możajski, Jagodziński, Kiersnowski, Przewalski, Rymski-Korsakow, Sikorski, Strawiński, Żukowski, Wyszyński itd.
Książka została bardzo pięknie i solidnie wydrukowana przez oficynę "Belstudio" w Warszawie. Na pewno będzie stanowiła źródło rzetelnej informacji m.in. o stosunkach polsko-rosyjskich w ciągu wielu wieków. Zamówienia na nią można kierować albo do Stowarzyszenia Dom Polski SARMACJA (Warszawa, ul. Wiosny Ludów 69) albo do Autora (Rzeszów, ul. Lenartowicza 29-26). Informacja telefoniczna: 608-53-12-66; 604-47-11-61. Cena 2 tomów: 250 zł. + koszta przesyłki

 

??????.???????