Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi


 

W rok hucznie obchodzonego na Białorusi jubileuszu 60-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej w muzeum lidzkim otwarto wystawę pt. "Lida w okresie okupacji". Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej wspólnie z Kazimierzem Krajewskim, autorem monografii o nowogródzkim okręgu Armii Krajowej, przyszykowało wystawę o działalności Armii Krajowej w rejonie lidzkim. Na trzech planszach zostały przedstawione siły AK na Ziemi Lidzkiej oraz dowództwo, najważniejsze akcje, prasa podziemna. 
***
Na koniec I kwartału w Lidzie mieszka 97400 osób, w rejonie 42400. Z nich 35000 emerytów. Za I kw. roku w rejonie urodziło się 304 dziecka, zmarły 553 osoby. Ślubów 178 (na 26 mniej niż w I kw. poprzedniego roku), rozwodów 99 (79 I kw.)
***
Po raz drugi na początku marca w muzeum lidzkim została otwarta wystawa kolekcji prywatnych, tym razem bardziej bogata niż pierwsza. Znalazły się na niej kolekcje znaczków, nalepek na butelki lidzkiego piwa, bilety autobusowe, banknoty, aparaty fotograficzne. Na wystawie zaistniał również akcent polski. Redaktor naczelny "Ziemi Lidzkiej" Aleksander Kołyszko zaprezentował kolekcję pism polskich z terenu dawnego Związku Sowieckiego, razem ponad 40 tytułów.
***
Dom ZPB w dn. 30 marca - 4 kwietnia gościł grupę nauczycieli i uczniów zespołu szkół w Ociążu na czele z panią dyrektor Marią Wojtaszek. Gości z Polski podejmowali w swoich domach rowieśnicy, którzy wypoczywali w Ociążu w ubiegłym roku. 2 kwietnia młodzi artyści z kółka teatralnego wystawili bajkę pt. "Bazyliszek", natomiast 3 kwietnia był Dniem Pamięci Jana Pawła II. Znamienne jest, że ten zespół szkół nosi imię Ojca Świętego.
***
W finale XXXV Olimpiady Literatury i Języka Polskiego, która odbyła się w Warszawie i Konstancinie w dniach 6-9 kwietnia, wzięły udział 24 osoby z Białorusi, Litwy, Łotwy, Ukrainy i z Polski. Z czterech uczestników z naszego kraju najlepiej wypadła Julia Korchowa ze Szkoły Społecz­nej w Lidzie (nauczycielka Beata Flasza), która została laureatką i otrzymała naj­wyższą nagrodę - indeks na filologię polską. Gratulujemy.
***
Aleksander Orłowski z Lidy został zwycięzcą pośród 11-klasistów w VII Obwodowym Konkursie "Mistrz Ortografii", który został zorganizowany przez Obwodowe Ku­ratorium Oświaty oraz ZPB. Dyktando oraz test ortogra­ficzny przeprowadzono 9 kwietnia w Polskiej Szkole w Grodnie. Komisja, składająca się z nauczycieli języka pol­skiego, czuwała nad prze­biegiem pracy uczniów, a następnie dokonała jej oceny i wyłoniła laure­atów. Lidzianie bardzo dobrze się spisali i zajęli następujące miejsca: 5-6 klasa: III miejsce - Olesia Dudzicka, 9-11 klasa: II miejsce - Helena Krawel, III miejsce - Paweł Fiedorowicz.
***
Dzień Kultury Polskiej w Lidzie jest przedsięwzięciem, które co roku gromadzi w Domu ZPB miłośników ojczystej kultury. 17 kwietnia można było obejrzeć ciekawe wystawy np. batik Katarzyny Biruk, gobeliny Tatiany Biruk, robione na drutach i szydełkiem zabawki, serwetki Heleny Matoszynej. Część artystyczna składała się z koncertu, w którym wzięły udział zespoły "Kresowe zabawy", "Stokrotki", "Lidzianie", "Sybirak", "Memoria", "Anżelika", "Fiołki". Gośćmi święta byli Konsul Generalny RP w Grodnie Andrzej Krętowski oraz konsul Janusz Dąbrowski.
***
17 kwietnia Raduń spotykał licznych gości wspaniałym koncertem. Na program artystyczny złożyły się występy zespołów "Przyjaciółka" (kierownik Walentyna Szyłko) oraz "Raduńskie Gwiazdki" (kierownik Halina Żegzdryń). Oprócz piosenek religijnych, zostały przedstawione polskie piosenki ludo­we oraz współczesne.
***
21 kwietnia do średniej szkoły w Krupowie zjechali się nauczyciele języka polskiego z Lidy oraz rejonu lidzkiego na kolejne spotkanie metodyczne. Lekcję pokazową przedstawiła nauczycielka Natalia Kozłowa. Oprócz dyskusji nad problemami nauczania języka polskiego, nauczyciele zwiedzili Muzeum I. Domeyki, po którym oprowadzili ich sami uczniowie.
***
22 kwietnia odbyła się końcowa tura konkursu na najlepszego nauczyciela lidzkiego rejonu, do którego stanęły Natalia Kozłowa (szkoła w Krupowie), Tatiana Zdziarska (Centrum Twórczości Dzieci i Młodzieży) oraz Świetłana Siagło (szkoła nr 10). Konkurs przebiegał w kilka etapów. Najpierw to była lekcja pokazowa, która była nagrywana na wideo, następnie samoprezentacja, która zawierała krótki życiorys, zainteresowania, idee pedagogiczne, oraz przedstawienie swojej postawy wobec uczniów i szkoły. Następnie była demonstracja swych osiągnięć w nauczaniu języka polskiego. Jury odznaczyło wysoki poziom wszystkich nauczycielek, ich zaangażowanie w pracę z uczniami. W wyniku rywalizacji zwyciężyła Świetłana Siagło, która będzie reprezentować lidzkich nauczycieli w konkursie obwodowym. Wszyscy nauczyciele otrzymali nagrody zafundowane przez Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej.
***
23 kwietnia w siedzibie Polskiej Macierzy Szkolnej odbyły się eliminacje republikańskie konkursu "Dzieje Polski". Do ostatniego etapu przeszła trójka lidzian. Pierwsze miejsce pośród jedenastoklasistów oraz główną nagrodę - studia na kierunku historia Akademii Podlaskiej w Siedlcach - zdobył Aleksander Orłowski, w grupie dziesięcioklasistów pierwszą była również lidzianka - Weronika Tumilewicz, natomiast Helena Zwierko była czwarta. Wszyscy są wychowankami A. Kołyszko.
***
Polski zespół "Kresowiacy" w dn. 23-24 kwietnia uczestniczył w VII Międzynarodowym Festiwalu Pieśni Sakralnej "Łapskie Te Deum". Potwierdzeniem wysokiego kunsztu artystycznego zespołu stała się nagroda Podlaskiego oddziału Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".
***
27 kwietnia TKPZL podejmowało gości ze Świebodzina i Gorzowa Wielkopolskiego. Organizatorem wycieczki wystąpiła Fundacja "Kresowa Polonia" oraz Związek Kresowiaków. Goście zwiedzili Mińsk, Grodno, Lidę, Wasiliszki. Obie strony mają nadzieję na dalszą owocną współpracę.
***
28 kwietnia w przedszkolu nr 33 zorganizowano Festiwal Twórczości Przedszkolaków. Mali artyści pokazali swoje umiejętności w posługiwaniu się językiem polskim poprzez recytację wierszy, inscenizacje oraz taniec. Było to swego rodzaju podsumowaniem roku pracy nauczycielek Grażyny Kołyszko, Anny Golec oraz Anny Mickiewicz. Warto dodać, że pracują one ze swymi wychowankami społecznie. 

 

Nowości wydawnicze


Ukazała się kolejna pozycja w serii książek "Sławni Lidzianie", wspólnej inicjatywy Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej oraz Komitetu Historii i Nauki Polskiej Akademii Nauk. Kolejny tomik przybliża jeszcze jednego przedstawiciela sławnego rodu Narbuttów - Kazimierza Narbutta. Aktywny działacz Komisji Edukacji Narodowej, ksiądz, tłumacz pozostał we wdzięcznej pamięci potomnych przede wszystkim jako autor pierwszego w języku polskim podręcznika logiki. Na obszarach Ziemi Lidzkiej pozostały, natomiast, materialne świadectwa naszego XVIII-wiecznego rodaka - kościoły: farny, gdzie był proboszczem, oraz pijarski, pod który poświęcił kamień węgielny. Grób Kazimierza Narbutta również jest, a raczej znajdował się niedaleko Lidy - w Radziwoniszkach. Jednak śladu po nim, jak i po unickiej cerkwi, w krypcie której został pochowany, nie pozostało. Publikacja ta więc jest swego rodzaju znakiem pamięci dla uczonego Polaka w ojczystej ziemi.
Pozycja ta jest szczególna również ze względu na Autora - pani profesor Irena Stasiewicz-Jasiukowa jest Lidzianką, przewodniczącą Komitetu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk, redaktorem naszej serii. Promowaniem wkładu kresowiaków w rozwój Rzeczypospolitej pani profesor zajmuje się od lat. Przypomnijmy chociaż dwie sesje naukowe Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN. Pierwszy wyjazd naukowy na Ziemię Lidzką Komitetu odbył się w czerwcu 1993 r. i wiązał się z pro­mocją książki Wkład pijarów do nauki i kultury w Polsce XVII - XIX wieku, której pani profesor była redaktorem. Była to pierwsza po wojnie promocja pol­skiej książki na naszych terenach i odbyła się w Szczuczynie (dawniej zwanym Lidzkim). Druga wyprawa członków Komitetu poświę­cona była roślinom, ogrodom i parkom historycznym w rezydencjach magnackich i dworach szlacheckich na naszej ziemi, główną postacią stał się wówczas sławny botanik Stanisław Bonifacy Jundziłł. Dużą rolę odegrali polscy uczeni również w upamiętnieniu Ignacego Domeyki na Ziemi Lidzkiej i powstaniu placówki muzealnej w Krupowie w 1995 r. Wielokrotnie gościliśmy Panią Profesor na łamach "Ziemi Lidzkiej", poznaliśmy jej ojca, doktora medycyny Witolda Stasiewicza, lekarza powiatowego w Lidzie przed II wojną światową. Owa praca jest jej pierwszą popularno-naukową rozprawą dla Rodaków na ziemi rodzinnej, a jednocześnie jest kontynuacja zainteresowań zawodowych Pani Profesor. Uważny Czytelnik znajdzie na stronach tej książeczki imiona innych zasłużonych dla Ziemi Lidzkiej naukowców. Dodajmy, że pozycja ukazała się w dwóch wersjach językowych: po polsku i białorusku. Życzymy wszystkim miłośnikom ojczystej historii miłej lektury.

.

??????.???????