Nie ma jak polska blondynka...

Pola Raksa

 

"Glupie te marzenia. Nigdy sie nie spelniaja. Tak sie czlowiek cieszy powziawszy jakas mysl. Tyle radosci sprawia mu jej realizowanie w sekrecie. I na co to wszystko? Zeby potem tylko plakac?"

 

Pola Raksa urodzila sie 14 kwietnia 1941 r. w Lidzie w rodzinie Edwarda Raksy. Ich dom stal przy ulicy, ktora kiedys sie nazywala Szeroka. Teraz to jest na skrzyzowaniu ulic Truchanowa i Szewczenki. Kiedy byla jeszcze mala dziewczynka, jej rodzice wyjechali z naszego miasta. Domu nie sprzedali, a po prostu zostawili. Poczatkowo Pola studiowala polonistyke na Uniwersytecie Wroclawskim, a nastepnie ukonczyla Wydzial Aktorski PWSTiF w Lodzi.

Jej kariera zaczela sie jak w bajce. W latach 50. reporter popularnego wtedy czasopisma „Dookola swiata” wypatrzyl Pole Rakse, studentke pierwszego roku polonistyki, w ... barze mlecznym. Poprosil ja o pozowanie do serii zdjec. W ten sposob zostala Dziewczyna Tygodnia. Wkrotce dostala zaproszenie na zdjecia probne do filmu „Szatan z siodmej klasy” (1960). No i sie zaczelo... Dalej byly role Maryni w „Klubie kawalerow”, Beaty Klosowicz w „Beacie” i wiele innych. Wielki sukces odniosla grajac tytulowa bohaterke w radzieckim melodramacie Michaila Bogina „Zosia”, za ktora zdobyla nagrode pisma „Sowietskij ekran”. Konrad Eberhardt, autor Albumu aktorow polskiego filmu i telewizji z 1975 roku, uwazal, ze rola Zosi byla najpelniejsza i najbardziej wykonczona rola filmowa Poli Raksy. Pisze: „ ...Moze wlasnie fakt wspolpracy z zagraniczna ekipa sprawil, ze aktorka stworzyla postac tak bardzo polska; bylo w niej cos z Mickiewiczowskiej Zosi, ale takze energia i upor dziewczyn, ktorym historia ostatnich dziesiecioleci kazala zdawac najtrudniejsze egzaminy. Byla w niej poezja, ale takze i sila charakteru. Byl liryzm i miekkosc, ale takze rozsadek.”

W latach 70. w pismie „Ekran” pojawily sie nastepujace slowa: „Krzywdzace byloby przypuszczenie, iz to wylacznie czarem usmiechu i smukloscia figurki zdobyla sobie Pola Raksa ciepla przychylnosc widzow; i to widzow roznych pokolen. Jest to aktorka, ktorej niezaprzeczalny, choc moze nie w pelni rozwiniety talent stanowi jedna z najrzadszych barw w naszym kinie, a jej warunki zewnetrzne swietnie te barwe podkreslaja. Oto wsrod tlumu dziewczyn sfrustrowanych, wyzywajacych, nie rozumianych badz nie rozumiejacych, prawie bez reszty okupujacych nasze ekrany, potrafi Pola Raksa byc wiarygodna w swej uczuciowosci i naturalnosci.”

Konrad Eberhardt uwazal, ze miala ona wiecej szczescia w telewizji( chociazby w takim spektaklu telewizyjnym, jak Moj przyjaciel duzy M. Wedlug Alaina Fourniera). On bardzo ciekawie okresla styl gry Poli, a mianowicie „...jest ona jakby w stalej defensywie; w jej naturze przejawia sie jakas pasywnosc, rezygnacja, dystans wobec swiata. Gdy patrzymy na nia, budzi sie w nas podejrzenie, ze wymknie sie niepostrzezenie i wyjedzie bardzo daleko, na przyslowiowy „skraj swiata”. Nie ukrywam, ze odpowiada mi ta barwa, ta tonacja, ten styl aktorstwa Poli Raksy”

Aktorka, ktora ma dzisiaj 63 lata, zajmuje sie moda i sztuka. W 1997 roku przedstawila wystawe „obrazow pisanych”- niekonwencjonalne prace artystyczne na roznych materialach. Albo na przyklad stworzyla Historie kapelusza.

Anna Tabola

Filmografia:

1993:  Uprowadzenie Agaty jako matka Agaty

1986:  Tulipan jako dziennikarka Barbara Kubicka

1982:  Stracone zludzenia (Elveszett illuziok) jako sasiadka

1980:  Nic nie stoi na przeszkodzie jako Irena

1979:  Aria dla atlety jako Cecylia

1978:  Dux Polonorum - Niemcza 1017 Rok jako krolowa Oda

1974:  Œniezyca (Hoszakadas) jako spadochroniarka

1970:  Pogon za Adamem jako Kama

1968:  Przygoda z piosenka jako Mariola Bronska

1967:  Paryz - Warszawa bez wizy jako Elzbieta

1967:  Zosia jako Zosia

1966:  Bicz Bozy jako Hania, ukochana Pawla

1966-1970:  Czterej Pancerni i pies jako Marusia

1965:  Blekitny pokoj jako Izabella

1965:  Popioly jako Helena z Derslawic

1965:  Kapitan Sowa na tropie jako Zuzanna Gawlik

1965:  Nokturn (Noktiurn) jako Yvette

1964:  Rekopis znaleziony w Saragossie jako Inezilia

1964:  Beata jako Beata Klosowicz

1964:  Panienka z okienka jako Hedwiga - Marysia Kalinowska, wychowanica Johannesa Szulca

1963:  Rozwodow nie bedzie jako Krysia

1963:  Ich dzien powszedni jako Grazyna

1962:  Klub kawalerow jako Marynia

1960:  Szatan z 7-ej klasy jako Wanda

1960:  Rzeczywistosc jako Marysia

Anna Tabola