Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi


Aktywna postawa w krzewieniu słowa polskiego została zauważona również na szczeblu rejonowym - Rejonowe Stypendium Jednorazowe zostało przyznane uczennice szkoły nr 1, członkini TKPZL Weronice Tumilewicz. Jak już informowaliśmy Weronika zdobyła pierwsze miejsce w rejonowym konkursie "Kresy- 2004" oraz drugie w obwodowym i republikańskim. Oprócz tego w nauce również jest wszystko w porządku. Gratulujemy.

***

10 listopada w Szkole Średniej nr 2 m. Szczuczyna odbył się uroczysty koncert przygo­towany przez uczniów pobierających naukę języka polskiego. W progra­mie koncertu znalazły się wiersze, piosenki autorów polskich, poświęcone Oj­czyźnie, przyjaźni oraz pięknu przyrody. Imprezie towarzyszyła wystawa rysunków uczniów klas początko­wych pt. "Moje miasto". Spotkanie zostało przygotowane i poprowadzone przez nauczycielki: Zo­fię Witkowską, Danutę Misiewicz, Świetlanę Jermak, Annę Warcabę.

***

W Raduniu 14 listopa­da uroczyście obchodzono 15 lecie założenia Oddziału ZPB. Na uroczystość zebrała się społeczność polska. Na spotkanie z rodakami przyjechali goście z Polski: grupa radnych Rady Miasta Świdnik (ok. Lublina) wraz z Ryszardem Borowcem, przewodniczącym Rady Po­wiatu Świdnickiego, przedstawiciele Fun­dacji na Rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny z Białegostoku, delegacja z Gdańska - ks. proboszcz Krzysztof Ziobro z parafii Św. Wojciecha oraz przedstawi­ciele działającego przy parafii Stowarzy­szenia "Rodzina Kolpinga". Swą obecno­ścią spotkanie zaszczycili Mieczysław Ulaszko, zastępca kierownika Werenowskiego Komitetu Wykonowcze.go, i Stanisław Żuk, przewodniczący Rady Wiejskiej. Przybyła również delegacja ZPB z Grodna.

Prezes oddziału Halina Zegzdryń opowiedziała o działalności oddziału, a przedszkolacy, dzieci i młodzież szkolna oraz ze­społy "Przyjaciółka" i "Raduńskie Gwiazdki" pokazały ponad 2-godzinny koncert. Delegacja ze Świdnika przekazała Oddzia­łowi fax, Stowarzyszenie "Ro­dzina Kolpinga" - kserokopiarkę, a białostoczczanie - pomoce szkolne.

***

14 listopada uczniowie pod kierownictwem Beaty Fla­szy i Ireny Samotyi przygoto­wali uroczystą akademię. Wykład z historii Polski w latach 1795-1918 miał postać rozmowy podczas przerwy lekcyjnej, w czasie której uczniowie mieli przygotować się do sprawdzianu. Piękne wiersze Karola Wojtyły, Cypriana Kamila Norwida, Wisławy Szymborskiej dodały poetyckiego uroku. Obchodom Święta Niepodległości towarzyszyły piosenki pa­triotyczne w wykonaniu rodziny Korchów i zespołu "Anżelika".

***

18-20 listopada w Krakowie odbyło się spotkanie historyków i nauczycieli historii z Białorusi, Litwy oraz Ukrainy. Konferencja została zorganizowana przez miejscowy oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" oraz Instytut Pamięci Narodowej.

***

20 listopada na terenie b. Koszar 77 pp piechoty, gdzie obecnie stacjonuje Lidzka jednostka Wojsk Pogranicza, została konsekrowana kaplica prawosławna pw. Sergiusza z Radonieżu. Na uroczystość przybył dowódca Wojsk Pogranicza RB Aleksander Pawłowski, a poświęcenia dokonał Metropolita Miński i Słucki Filaret. Budowa kaplicy rozpoczęła się w kwietniu br. Nadszedł czas i katolikom wybudować kaplicę na terenie jednostki, przecież wśród żołnierzy są i katolicy.

***

Niedziela Chrystusa Króla jak co roku była poświęcona Wyższemu Seminarium Duchownemu w Grodnie. Z tej okazji 21 listopada w Lidzkim Miejskim Pałacu Kultury wystąpiły zespoły "Ave" z WSD w Grodnie oraz "Miłość" z fary lidzkiej. Publiczność przyjęła występy jak zwykle entuzjastycznie.

***

Zespoły działające przy Do­mu ZPB w Lidzie już kilkakrotnie w br. przedsta­wiały programy artystyczne w okolicznych wsiach. 21 listopada odwiedziły Dzitwę, której mieszkańcy bardzo serdecznie i gościnnie przyjmowali arty­stów. Zespoły "Memoria" i "Kresowe Zabawy" odniosły prawdziwy sukces i zostały za­proszone ponownie.

***

21 listopa­da młodzi miłośnicy polskiej pieśni z Grodzieńszczyzny spotkali się w Grodnie na Festiwalu Piosenki Polskiej. W programie wystąpiły zespoły z Ziemi Lidzkiej: "Anżelika" z Lidy, "Raduńskie Słowiki", "Sun Light", "Stokrotki" z Zabłocia.

***

27 listopada w Domu ZPB odbyła się zabawa andrzejkowa. Jak zwykle jej towarzyszyły wróżby, konkursy i wesołe tańce.

***

6-13 grudnia czterech lekarzy członków TKPZL przebywali na szkoleniu w Szpitalu Wojewódzkim w Łomży. Pobyt został zorganizowany przez miejscowy oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Przez pierwsze dwa dni goście z Lidy zwiedzali wszystkie oddziały, gdzie ordynatorzy krótko opowiadali o swej pracy, pokazywali swoje wyposażenie. W następne dni lidzianie bliżej zapoznali się z pracą łomżyńskiego ośrodka wg. własnych zainteresowań oraz specjalizacji. Wojewódzki Szpital w Łomży lokuje się na 44 miejscu pośród siedmiuset podobnych placówek w Polsce. Szpital ma 19 oddziałów na 670 łóżek, pracuje tu 1200 osób, z nich 89 lekarzy, ok. 500 pielęgniarek. Lidzianie stwierdzili, że przygotowanie fachowe naszych i polskich lekarzy jest praktycznie jednakowe. Wśród gości było dwóch lekarzy-pediatrów i dla nich bardzo interesującą była praca na dziecięcym wydziale. Lidzcy lekarze byli zachwyceni, że na jednego lekarza przypada 10 chorych dzieci, sale są nieduże, na 2-3 łóżka. W salach jest telewizor, ale za oglądanie trzeba zapłacić. Szpital posiada własną kaplicę, gdzie są odprawiane nabożeństwa w dni powszednie i święta. I każdy chory ma wpisane prawo do opieki duszpasterskiej. Pod koniec pobytu był nieduży program kulturalny - wycieczka do Warszawy, gdzie lidzianie zwiedzili stare miasto, Wilanów, Łazienki. Ostatnim punktem wizyty było spotkanie z prezes Oddziału Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Łomży panią Hanką Gałązką.

***

6-12 grudnia w Białymstoku odbył się Międzynarodowy Konkurs Recytatorski "Kresy". Lidzianka Weronika Tumielewicz zdobyła honorowe III miejsce (podczas eliminacji republikańskich w Grodnie - drugie).

***

11 grudnia w Raduniu odbyła się naukowa historyczno-krajoznawcza konferencja pt. "Z historii kraju i losów ludzi rejonu werenowskiego". Konferencja była poświęcona 220-ej rocznicy urodzin znakomitego historyka Litwy - Teodora Narbutta oraz 152-iej rocznicy urodzin archeologa oraz krajoznawcy Wandalina Szukiewicza. Przybyło ponad 200 osób: naukowców z Mińska, Grodna, oraz miejscowych krajoznawców i miłośników historii. Uczestnicy konferencji zwiedzili Naczę: kościół, grób powstańców 1863 r., odnowioną kaplicę rodową Szukiewiczów, złożyli kwiaty na grobie Teodora Narbutta. Odnowieniu kaplicy poprzedziły badania archeologiczne grodzieńskich naukowców. Szczątki jednej ze znalezionych osób zostały zidentyfikowane jako szczątki Wandalina Szukiewicza. Trzeba zaznaczyć, że kaplica była zrujnowana i istniały poważne wątpliwości, czy zachowały się szczątki sławnego naukowca.

***

18 grudnia w Muzeum Lidzkim została otwarta wystawa malarska pod nazwą "Młode Skrzydła". Przedstawia ona dorobek artystyczny lidzkiej młodzieży artystycznej, w większości studentów.

***

19 grudnia z inicjatywy Lidzkiej Wspólnoty Żydowskiej na miejscu dawnego cmentarza izraelickiego nad brzegiem jeziora w Lidzie został odsłonięty symboliczny znak pamiątkowy. Napis na nim informuje, że w tym miejscu od XVI wieku do 1941 r. znajdował się cmentarz. Cmentarz ten został zniszczony w okresie powojennym. Jak powiedziała pani Saułkina tu było pogrzebanych wielu znakomitych Żydów, m. in. założyciel lidzkiego iszybotu Rajnes, założyciele browaru Pupko, "Drutindustrii" ... Ta inicjatywa daje również Polakom przykład jak trzeba hołdować pamięć własnego narodu. Znak został wykonany i zafundowany przez znanego lidzkiego rzeźbiarza i mecenasa Ryszarda Gruszę.

***

22 grudnia odbyło się uroczyste spotkanie z okazji 15-ej rocznicy założenia Lidzkiej miejskiej organizacji Towarzystwa Białoruskiej Mowy. Weterani, wśród nich warto wymienić Michasia Mielnika, Mariana Bojarowicza, Aleksandra Sokoła, wspominali najciekawsze wydarzenia za minione lata. Mimo to, że dziś, gdy język białoruski został sprowadzony na margines i organizacja ma wiele problemów do rozwiązania, nastrój spotkania był optymistyczny. Obecnie miejska organizacja TBM liczy ponad 200 osób oraz około 400 w rejonie.

***

Razem z językiem polskim do szkół wracają także polskie tradycje. Jedną z takich tradycji jest łamanie się opłatkiem. W dniach 22 oraz 23 grudnia spotkania opłatkowe odbyły się w szkołach nr 14 i 16. Dzieci i młodzież pod kierownictwem nauczycielek Katarzyny Konczewskiej, Heleny Aleksandrowicz oraz Tatiany Krukowicz przygotowały nieduże przedstawienia ze śpiewem kolęd i recytacją wierszy. Jako nagrodę uczestnicy otrzymali słodycze od Klubu Przyjaciół Ziemi Lidzkiej w Warszawie.

***

24 grudnia jak co roku lidzianie spotkali się przy pomniku Adama Mickiewicza na tradycyjne łamanie się opłatkiem. Od wielu lat imprezie patronuje Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej. Zebranym pobłogosławił i złożył życzenia ks. wikary Eugeniusz Uczkuronis. Udział młodzieży w tej imprezie jest szczególnie ważny: jak widzimy tradycja ma swoją przyszłość.

***

25 grudnia wielka sala Domu Kultury zebrała widzów świątecznego przedstawienia. Na półtorej godziny scena teatralna zamieniła się w scenę z naszego życia, w które weszła wielka tajemnica Bożego Narodzenia. Całość została opracowana przez reżysera Lidzkiego Teatru Ludowego Włodzimierza Chodoruka przy współudziale Anny Komincz. Organizator święta - SZ "Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej".

***

W dniach 28-29 grudnia dzieci członków Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej przyjmowały w swoich domach Świętego Mikołaja, któremu towarzyszyły anioł, diabeł, noc oraz ... reporter. Wszyscy byli bardzo zadowoleni z wizyty Świętego Mikołaja, no i jakiż Święty Mikołaj bez prezentów. Ale na te prezenty trzeba było zapracować. Bo Święty Mikołaj stawiał pytania jak tym małym, tak i dużym dzieciom. W tej trudnej pracy dzieciom pomagał dobry anioł, ale trzeba było także stawić czoło pokusom i przeszkodom stawianym przez diabła. Na pewno zabawa, czyli święto rodzinne udało się, ponieważ i mali i dorośli byli uszczęśliwieni wizytą niebiańskiego gościa.

***

30 grudnia w przedszkolu nr 33 odbyła się zabawa świąteczno-noworoczna. Swoimi umiejętnościami popisywali się wychowankowie pani Grażyny Kołyszko, Anny Golec oraz Anny Mickiewicz. Rolę tradycyjnych bohaterów świąt wykonali studenci Studium Pedagogicznego pod kierownictwem pani Janiny Maciuk. Swą obecnością zaszczycił imprezę Konsul Generalny RP w Grodnie Andrzej Krętowski, który obdarzył młodych artystów słodyczami.

***

W ostatni dzień 2004 r. rozpoczęła pracę Telewizja Lidzka. Na razie tylko kablowa, nadająca po piętnaście minut wiadomości z życia miasta i rejonu, ale patrząc na tempo organizacyjne zadane przez panią dyrektor Ninę Poźniak można wróżyć dobrą przyszłość.

 


Glos 26/11/04 opowieść o naszym słynnym rodaku - Czesławie Niemenie, wy­bitnym wokaliście, instrumentaliście, kompozytorze, poecie i plastyku, jed­nym z najpopularniejszych piosenkarzy w historii polskiej sceny muzycznej.

Marek Gaszyński, autor książki, której prezentacja odbyła się w ubiegłym tygo­dniu w Warszawie, ukazuje nie tylko wielkość i całą niełatwą drogę artystycz­ną Czesława Niemena, przedstawia go też jako barwną i nietuzinkową postać. Autor snuje opowieść o Niemenie od lat jego dzieciństwa, spędzonego na Białoru­si, aż po śmierć artysty w styczniu 2004r. Ukazuje całą wielkość artysty, jego nie­złomny charakter, ogrom talentu jako piosenkarza, kompozytora, poety. Nie­men przedstawiony jest także z nieco in­nej strony - jako pogodny i pełen poczu­cia humoru człowiek.

Marek Gaszyński, wieloletni dzienni­karz Polskiego Radia, autor audycji mu­zycznych, twórca tekstów wielu piosenek śpiewanych przez Czesława Niemena, starał się, aby ta książka nie była kroni­ką artystycznych dokonań, ani biografią. To tylko portret muzyka, zbudowany z wypowiedzi stykających się z nim ludzi, a także ze wspomnień i refleksji samego Niemena. Książka jest dokumentowana licznymi wypowiedziami ludzi, którzy współpracowali z Niemenem: artystów, muzyków, krytyków, dziennikarzy, a tak­że członków jego rodziny. Zawiera wiele nieznanych dotąd anegdot, szczegółów i ciekawych opowieści z jego życia. Ilu­strowana jest zdjęciami (w tym w roz­dziale I pt: "Coś, co kocham najwięcej" 1939-1958 znajdują się zdjęcia fotografa Głosu Jarosława Waniukiewicza), plaka­tami, odręcznymi notatkami Niemena, tekstami jego piosenek i listami przebo­jów z lat minionych. Całość wzbogacono

dwoma aneksami pełną dyskografią ar­tysty (od piosenek nagranych w 1962r., po muzykę z XXI w.) oraz kalendarium dokumentującym najważniejsze wyda­rzenia z jego życia.

Niemen nie był artystą powszechnie akceptowanym. Bywał krytykowany, ośmieszany, manipulowano jego wypo­wiedziami. Jego życie i działalność pełne były dramatycznych zwrotów i zaskaku­jących wydarzeń. Znajduje to w książce swoje odzwierciedlenie.

??????.???????