Pierwsza szkoła

 

15 maja pierwsza szkoła obchodzi swoje 75- lecie. A więc trochę historii tej placówki...

Wspomina Władysław Naruszewicz, były uczeń szkoły: "Edukację rozpocząłem w wieku 7 lat w siedmioklasowej Szkole Powszechnej nr 5 im. Tadeusza Kościuszki. Szkoła była murowana o 2-kondygnacjach i mieściła się obok ruin zamku Giedymina. Zbudowano ją jeszcze w końcu XIX wieku i gmach ten wymagał gruntownego remontu. Szkoła nie mogła pomieścić wszystkich uczniów, dlatego nauczanie w niektórych klasach odbywało się popołudniami." Jak pisze Joanna Januszczak: "Szkoła ta kojarzy mi się z podłogą smarowaną naftą czy jakimś innym mało atrakcyjnie pachnącym płynem dezynfekcyjnym, powodującym, że klasy wyglądały ponuro."

W 1926 roku w północno zachodniej części Lidy, w miejscu, które się nazywało Wygon, zaczęto budowę nowej szkoły. Przed rozpoczęciem budowy na tym terenie były bagna, które osuszono. Już w 1928 roku zostało wybudowane lewe skrzydło i zaczęły się pierwsze zajęcia. W 1929 wszystkie prace zostały skończone. W tym budynku została otwarta szkoła im. Gabriela Narutowicza. W lewym skrzydle mieściła się szkoła nr 1 - dla chłopców, jej dyrektorem był Józef Michniewski; natomiast w prawym szkoła nr 2 - dla dziewczynek, której kierowniczką była Stefania Howorko. W środkowej części, która łączyła obydwa skrzydła mieściła się sala gimnastyczna. Otwarcie tej szkoły zaszczycił swą obecnością ówczesny prezydent Ignacy Mościcki.

Ze wspomnień Władysława Naruszewicza: "szkoła posiadała centralne ogrzewanie, a podłogi były z parkietu, stąd każdy uczeń był zobowiązany przynosić ze sobą laczki i wdziewać je w szkole. W szatni znajdowały się oddzielne szafki na obuwie."

Zamiast ręcznego dzwonka, którym dzwonił woźny, w nowej szkole był dzwonek elektryczny. Szkoła również miała dobrze wyposażone przyrodniczy i fizyczny gabinety oraz warsztat do prac ręcznych. Sala gimnastyczna posiadała nowoczesne przyrządy i prysznice, z których uczniowie korzystali po każdej lekcji gimnastyki, która wówczas nosiła nazwę ćwiczenia cielesne. Również w sali gimnastycznej odbywały się projekcje filmów. Pierwszy był film "Don Kichot z La Manchy", który wzbudził duże zainteresowanie u uczniów.

Podczas okupacji niemieckiej duża część wyposażenia szkoły została zniszczona albo wywieziona do Niemiec, a w jej budynku mieścił się niemiecki wojskowy szpital. W roku 1944 otwarto rosyjską szkołę średnią nr 1. W pierwsze powojenne lata w szkole było bardzo zimno i dzieci oprócz podręczników przynosili do klasy drewno, by napalić w piecu. W 1966 roku w szkole zostało założone muzeum, które działa i do dziś. Znajdują się tam eksponaty związane z historią Lidy i jest prowadzona "Kronika szkoły". W 1972 roku zostały otwarte i działają po dzień dzisiejszy klasy ze szczegółowym nauczaniem fizyki i radioelektroniki. Od 2000 roku działają klasy z pogłębionym nauczaniem informatyki, a od 2002- klasy o profilu sportowym.

Dzisiaj w szkole uczy się ponad 1095 osób, chociaż budynek jest zaprojektowany na 400 osób, a dzieli się swoją wiedzą ponad 80 pedagogów. Szkoła się szczyci swoimi absolwentami, a ma ich ponad 3000. Są to lekarze i nauczyciele, uczeni i inżynierzy, wojskowi i prawnicy. Są oni porozrzucani po całym świecie. Wielu z nich mieszka i pracuje w Rosji, na Ukrainie, w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i innych krajach.