Kronika ziemi lidzkiej i nowogródczyny

1 marca w Domu ZPB w Lidzie odbył się tra­dycyjny bal "Sokoła". Jednym z elementów balu były zawody atletyczne. Na imprezę przybyli sportowcy z Brze­ścia, Oszmiany, Miadzioła, Nowogródka, Wółkowyska, Zdzięcioła, Grodna oraz Lidy, a także delegacje AZS Uniwersytet Warszawski i klubu "Sokół" z Brwi­nowa. Podczas zabawy śpiewał i tańczył zespół "Cha­bry" z Grodna.

***

Zabawa zapustowa dla członków TKPZL 1 marca w szkole nr 11 miała charakter zabawy z bajką. Bawili się wspólnie i starsi i młodzież. Każdy uczestnik musiał zrobić sobie jakiś strój z podręcznego materiału, a później obronić go. Udały się również konkursy: kapeluszowy orz blinów.

***

15 marca Wydział Edukacji Lidzkiego Komitetu Wykonawczego wspólnie z Towarzystwem Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej zorganizował miejski konkurs ortograficzny. W czterech grupach wiekowych najlepszymi zostały: 5-6 kl. I - Anna Zołocilina, szk. nr 10, II - Ilona Supranowicz, szk. nr 11, III - Weronika Rodziewicz, szk. nr 4; 7-8 kl. I - Oksana Gomza, szk. nr 16, II - Alina Kiewra, szk. nr 11, III - Weronika Wieligor, szk. nr 5; 9kl. I - Maria Kuklis, szk. nr 11, II - Aleksander Orłowski, szk. nr 16, III - Helena Krawiel, Dom ZPB; 10-11 kl. I - Renata Komińcz, szk. nr 16, II - Katarzyna Powargo, szk. nr 14, III - Witalij Bartoszewicz, szk. nr 13. Podczas eliminacji obwodowych w Grodnie w dniu 5 kwietnia lidzianie zaprezentowali się następująco: Anna Zołocilina - I miejsce, Oksana Gomza - IV, Maria Kuklis - II, Renata Komińcz - III.

***

10 marca w kościele na Słobudce uroczyście obchodzono 60-tą rocznicę mordu na księżach lidzkich. Po mszy św. wierni tłumnie udali się na cmentarz.

***

W dniach 22-29 marca na zaproszenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych grupa młodzieży z Lidy przebywała w Łochowie. Młodzież wspólnie chodziła na lekcje, uczestniczyła w konkursach i zawodach, zwiedziła Warszawę.

***

03-05 kwietnia w Konstancinie pod Warszawą odbyło się spotkanie redaktorów naczelnych pism ze Wschodu. Spotkanie zostało zorganizowane przez Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie, której podstawowym zadaniem statutowym jest niesienie pomocy mediom.

***

Środowisko Żołnierzy AK w Lidzie przeprowadziło 12 kwietnia swe zebranie sprawozdawczo-wyborcze. Prezes Marian Bałtrusz złożył sprawozdanie z działalności i podał się do dymisji, której nie przyjęto. Zarząd został powiększony do 5 osób, wicepreze­sem został wybrany Alfons Rozdziewicz. Obecnie lidzkie środowi­sko zrzesza 26 członków z miasta i okolic.

***

17 kwietnia w kościele NP NMP na Słobudce została poświęcona tablica ku czci księży rozstrzelanych przez hitlerowców przed 60-ciu laty.

***

Wielkanoc jest tym świętem o którym nie zapomina się nigdy. 22 kwietnia dzieci przedszkola nr 27 urządziły swoje małe święto wielkanocne: śpiewały piosenki, recytowały wiersze oraz świetnie się bawiły. Na to święto zaprosiły członków Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej, aby oni ocenili ich wiedzę języka ojczystego. Na koniec przedszkolacy otrzymały słodycze od gości. 27 kwietnia Towarzystwo zaprosiło lidzian na koncert świąteczny "Kresowiaków" w miejskim pałacu kultury.

***

29 kwietnia Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej zorganizowało konkurs krasomówczy. W swych wystąpieniach uczestnicy zaprezentowali historię cmentarnej kaplicy przy ulicy Engielsa oraz zamku w Lidzie, opowiadali o miejscowościach Ziemi Lidzkiej oraz o twórczości znanego artysty-rzeźbiarza Ryszarda Gruszy. Zwycięzcy - Natalia Kopaczel ze Studium Nauczycielskiego (nauczycielka Janina Maciuk), Oksana Gomza ze szkoły nr 16 (nauczycielka Katarzyna Konczewska) oraz Ania Pudakiewicz ze szkoły nr 4 (nauczycielka Maria Rak) będą reprezentować Lidę na konkursie w Grodnie.

***

3 maja zespół "Kresowiacy" upiększył swym śpiewem uroczystą Mszę św. w farze brzeskiej, celebrowaną przez księdza biskupa Kazimierza Wielikosielca. W uroczystościach wzięli udział delegacja Konsulatu RP w Brześciu z Konsulem Generalnym Kunatem na czele, licznie przybyli goście z Polski oraz miejscowi Polacy. Wieczorem śpiew zespołu mogli podziwiać wierni parafii Matki Bożej Królowej Polski, proboszcz której zaprosił lidzian do Brześcia.

***

Tradycyjny dzień kultury polskiej zorganizowano w Domu ZPB 4 maja z okazji Dnia Polaka oraz Konstytucji 3 Maja. Wśród gości byli obecni: Tadeusz Pawlak, Ambasadora RP na Białorusi, Konsul General­ny z Grodna Andrzej Krętowski, oraz wicemer Lidy Mikołaj Malec. W świątecznym koncercie wystąpili: zespoły "Kresowe Zabawy" i "Anżelika", teatr "Kleksik", uczestniczące w każdej imprezie zespoły seniorów "Sybirak" i "Memoria".

***

5-11 maja mieszkańcy Poznania, Piły, Gniezna, Kostrzynia, Jastrowia, Sławna mogli podziwiać nowy program artystyczny zespołu "Kresowiacy". Podczas tourne artyści zwiedzili Rogalin oraz Kórnik.

***

10 maja Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej zaprosiło uczniów uczących się języka polskiego do udziału w konkursie ku czci Kazimiery Iłłakowiczówny. Spotkanie z poezją trochę u nas zapomnianej poetki stało się miłym przeżyciem jak i dla licznych uczestników konkursu, tak i widowni.

***

18 maja Dział Kul­tury ZPB zaprosił do udziału w V Festiwalu Pol­skiej Piosenki Estradowej "Malwy 2003", który odbył się w Lidzie. W tym roku uczestnicy przybyli z Baranowicz, Ostrow­ca, Radunia, Iwia oraz Lidy i Grodna. Nagrodę główną - dyplom, upoważ­niający do uczestnictwa w XII Międzynarodowym Festiwalu "Malwy" w Pol­sce, ufundowany przez ZAKR, zdobył Andrzej Parmańczuk, student Uniwersytetu Kultury w Mińsku. Fundatorem na­gród została Fundacja na Rzecz Pomocy Dzieciom z Grodzieńszczyzny.

***

"W finale konkursu na scenie Teatru Nowego w Poznaniu stanęło kilkudziesięciu młodych ludzi z Poznania, Wilna i Lidy - wszyscy z różami w dłoniach" - pisała "Gazeta Wyborcza" - jeden z patronów medialnych Konkursu Recytatorskiego Poezji Kazimiery Iłłakowiczówny o nagrodę "Dwóch serc". Właśnie w Poznaniu ,Wilnie i Lidzie na początku maja odbyły się trzy równoległe konkursy recytatorskie. Ich zwycięzcy przyjechali do Poznania 25 maja, by następnego dnia wystąpić w Galowym Koncercie na Scenie Teatru Nowego. "Zamieszkać w porze truskawek", - rozpoczął słowami poetki Koncert Galowy aktor Wiesław Komasa. Laureaci konkursu mówili o szczególnej ojczyźnie: takiej, która trwa przez chwilę, której nie do się dowieść...; szukali Boga: "szukam Cię, włóczęga, po wertepach w noce wietrzne, dnie puste i ślepe..."; modlili się do świętej Tereski: "...zdejmij ze mnie ciężką grozę dnia, święta Teresko". Poezja Iłłakowiczówny jest trudna, lecz w ustach młodzieży z Kresów ona brzmiała logicznie, jasno, melodyjnie. Weronika Tumielewicz, Grażyna Komincz i Katarzyna Jasiulewicz - laureaci konkursu recytatorskiego w Lidzie w nagrodę przebywały w Poznaniu, zwiedzając miasto i Wielkopolskę. W ciągu 5 dni były goszczone w polskich rodzinach, otoczone serdecznością i troską.

Chcę w swoim imieniu i imieniu dziewczyn złożyć serdeczne podziękowanie organizatorom konkursu, a szczególnie Szanownemu Panu Ryszardowi Liminowiczowi - Prezesowi Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej za zaproszenie i zorganizowanie dla nas tak wspaniałego, pełnego wrażeń pobytu na Ziemi Poznańskiej.

***

25 maja na zaproszenie przewodniczącego Rady Wiejskiej w Wewiórce zespól "Memoria" ZPB uczestniczył w obchodach święta wsi Pa­piernia, zespół wykonał piosen­ki patriotyczne i ludowe.

***

Nowości wydawnicze

W warszawskim wydawnictwie Retro-Art ukazała się kolejna książka naszej krajanki Ireny Stasiewicz-Jasiukowej pt. "Pisanki sercu miłe. O ich twórcach, tajemnicach barwienia i o technikach zdobnictwa". Autorka jest znana jako właścicielka największej prywatnej kolekcji pisanek i książka podsumowuje 30 lat wędrówek po różnych regionach Polski w poszukiwaniu twórców ludowych. Mimo, że jest to książka o pisankach, zawiera ona sporo wątków kresowych i lidzkich. Wymienić chociażby krótkie wspomnienia z dzieciństwa na Ziemi Lidzkiej, refleksje o serii pisanek z wyobrażeniem średniowiecznych zamków w Lidzie, Nowogródku, Trokach i Mirze lub wspomnienie o pijarze Kazimierzu Narbutcie, urodzonym na Ziemi Lidzkiej, prze­bywającym przez cale swoje dojrzale życie w Warszawie, gdzie działał ofiarnie w Towarzystwie do Ksiąg Elementarnych, był mile widziany na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

***

Ukazała się wspaniale wydana w Tyńcu w Wydawnictwie Benedyktynów książka pt. "Abraham i Melchizedek" napisana przez Lidzianina prof. dr Ryszarda Krasnodębskiego. Treść jej stanowią zdarzenia i rozmowy, jakie wiódł patriarcha Abraham ze swoim ludem podczas wędrówki do Ziemi Kaan w Palestynie, czyli 2000-1600 lat p.n.e. Pozwólmy sobie na przytoczenie cytatu: "Oto jak w tej przypowieści historia ... opisana słowami innymi niż czyni to Księga Święta, a przecież w całkowitej zgodności z Jej prawdą wewnętrzną - spełnia się ku Jego chwale".

Ryszard Krasnodębski

Abraham i Melchizedek (Świtanie) pp. 256

Tyniec, Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2003

Książkę można zamówić przesyłając przekazem pocztowym 32 zł. Na adres:

Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, ul. Benedyktyńska 37, 30-375 Kraków

***

Nie od dziś wiadomo, że najtrudniej pisać o miłości, choć konwencja romansu jest z pewnością najtrwalszym wynalazkiem literackim. Ten, kto potrafi dziś w sposób wiarygodny przedstawić świat ludzkich uczuć, musi być świetnym pisarzem. Aleksander Jurewicz to potrafi. Opowiedziana przez niego historia jest bardzo prosta: dwoje młodych ludzi połączyło płomienne uczucie, mimo że bohaterów dzieliło naprawdę wiele - narodowość, religia, polityka. Ona jest białoruską dziewczyną wzrastającą w tradycyjnej, katolickiej rodzinie, on - Rosjaninem, którego rodzina przybyła na polsko-białoruskie pogranicze, włączone po wojnie do ZSRR, by tam utrwalać nowy polityczny porządek. Rzecz dzieje się u progu lat 50., a miejscem akcji jest wiejska osada w pobliżu Lidy, malowniczo wtopiona w piękny, niemal idylliczny pejzaż. Nieodmiennie zatem widzimy bohaterów pośród pól, łąk i sadów, wsłuchanych w odgłosy przyrody, rozkoszujących się jej harmonią i urodą. Wszystko to tworzy niezwykły poetycki nastrój, w jakim utrzymana jest powieść Jurewicza. Najbardziej urzekającą cechą tego utworu jest szlachetna prostota, a także niepowtarzalne ciepło bijące od tej powieści. Doprawdy, trudno nie ulec wzruszeniu. Prawdziwa ballada o miłości to jedna z tych "bajek", ktore pisarze opowiadają nam ku pokrzepieniu serc, głosząc pochwałę najprawdziwszych uczuć. Te zaś zawsze mają słodko-gorzki smak. Również w tej powieści, która - jak na prawdziwą literaturę przystało - nie może skończyć się happy endem. Książkę wydał Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK w Krakowie.

***

Wiatr historii rozrzucił po świecie wilnian i mieszkańców Ziemi Wileńskiej, dokąd zabrali oni swoje przywiązanie do ukochanego mia­sta, jego piękna i tradycji, do Matki Boskiej Ostrobramskiej. Jedną z takich pięknych tradycji jest Kaziuk Wileński, odrodzony obecnie w Poznaniu. Z okazji dziesiątego Kaziuka w tym mieście w wydawnictwie Gawja ukazał się zbiór wierszy i opowiadań pt. "Kaziukowe wiersze i opowieści", które zebrał i przyszykował do druku Kazimierz Niechwiadowicz. Poznański Kaziuk z pierwszych skromnych uroczystości rozrósł się do imprezy coraz bardziej wrastającej w całe miasto. Ukazuje piękno polskiej i wciąż żywej kultury kre­sowej, nierozerwalnie związanej z historią kraju. Lidzianie kilkakrotnie mieli możliwość uczestniczenia w tym wspaniałym święcie na zaproszenie organizatorów - Oddziału Towarzy­stwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Niniejsze wydawnictwo posłuży dalszemu popularyzowaniu kresowego święta.