Polskie pismo historyczno- krajoznawcze
na Białorusi

 

Komunikaty

 

Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku prowadzi śledztwo sygn. akt S 93/01/Zk - w sprawie zamordowania w dniu 21 czerwca 1941 roku przez sowieckie organy bezpieczeństwa - w lesie "Sosnówka" (niedaleko miejscowości Postawy - dawne województwo wileńskie) - Ryszarda Żukowskiego, Krajnowicza, Kowalskiego i innych pięciu nieznanych z nazwiska osób.

W dniu 20 czerwca 1941 roku sowieckie organy bezpieczeństwa z Postaw - przystąpiły do realizacji akcji deportacyjnej miejscowej polskiej ludności w głąb ZSRR - w tym rodziny Ryszarda Żukowskiego - (syna Dominika, urodzonego w 1889r. w Hoduciszkach, mieszkańca Postaw, adwokata). Wg jednej z przyjętych w śledztwie wersji przebiegu zdarzeń będących przedmiotem śledztwa - w wyniku których nastąpił zgon Ryszarda Żukowskiego - został on aresztowany w dniu 20 czerwca 1941 r. - zaś w dniu 21 czerwca 1941 roku w lesie Sosnówka (położonym 2 kilometry na północ od Postaw) - rozstrzelany wraz z osobami o nazwiskach - Krajnowicz (właściciel kawiarni w Postawach), Kowalski (właściciel sklepu z tytoniem). NKWD zamordowało tam również pięciu innych nieznanych z nazwiska osób. Rodzina R. Żukowskiego została przesiedlona.

Wg drugiej wersji wymieniony został aresztowany w dniu 20 czerwca 1941 r., oskarżony o antysowiecką agitację i osadzony w więzieniu Nr 28 NKWD Białoruskiej SSR w miejscowości Głębokie (tak wg. źródeł sowieckich określa się więzienie w Berezweczu). Ryszard Żukowski został rozstrzelany w czerwcu 1941 r. - brak jest bliższych danych o okolicznościach jego śmierci. Miejsce pochówku w/w nie jest znane.

Z dokumentów archiwalnych wynika także, iż w dniu 20 czerwca 1941 r. aresztowano i osadzono we więzieniu w Głębokim również innych mieszkańców Postaw : Jana Kowalskiego (syna Grzegorza, urodzonego w 1898 roku w Jodłowie), Stanisława Rodowicz (syna Józefa, urodzonego w 1923 roku w Postawach), Lidię Jackiewicz (córkę Filemona, urodzoną w 1918 roku w Zapołowie). Wszyscy zostali rozstrzelani w czerwcu 1941 r. Można przypuszczać, iż wymienieni zostali aresztowani i uwięzieni w ramach akcji deportacyjnej, przeprowadzonej przez NKWD na terenie tzw. Zachodniej Białorusi w czerwcu 1941 r. Zostali oni zrehabilitowani w 1992r.

Podstawowym celem prowadzonego postępowania jest ustalenie danych personalnych osób rozstrzelanych, ustalenie tła historycznego zdarzeń będących przedmiotem śledztwa, ustalenie przepisów prawa wydanego przez stalinowski aparat władzy regulującego postępowanie wobec pokrzywdzonych, miejsca pochowania zwłok zamordowanych, ustalenie żyjących świadków zbrodni, wykonanie z ich udziałem czynności procesowych, ustalenie pośrednich i bezpośrednich sprawców wskazanych wyżej przestępstw.

Osoby posiadające informacje dające możliwość ustalenia danych personalnych zamordowanych, członków rodzin rozstrzelanych , oraz inne dane w przedmiocie materiałów przydatnych w prowadzonym postępowaniu proszone są o kontakt listowny z tut. Komisją

Adres: - Instytut Pamięci Narodowej- Oddziałowa Komis Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi

Polskiemu w Gdańsku - 81-311 GDYNIA ul. Witomińska 19.

(List z dn. 28.11.2002)

 

Komunikat

 

Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku prowadzi śledztwo w sprawie zabójstw osób narodowości polskiej przez funkcjonariuszy policji niemieckiej w Wilejce, w tym zabójstwa latem 1942 roku Władysława Skorego zamieszkałego w Mołodecznie. Wyżej wymieniony był członkiem bliżej nieustalonej organizacji podziemnej, latem 1942 roku został aresztowany przez gestapo wraz z innymi osobami narodowości polskiej. Trzy dni po zatrzymaniu osoby te zostały wywiezione do więzienia w Wilejce. Wszystkie osoby , które posiadają informacje jakie okoliczności towarzyszyły aresztowaniu kilkudziesięciu osób narodowości polskiej z miejscowości Mołodeczno, kiedy zostały umieszczone w więzieniu w Wilejce, jak długo tam przebywały, czy zostały stracone, jeżeli tak to gdzie i kiedy proszone są o kontakt z komisją pod adresem:

Instytut Pamięci Narodowej

Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

W Gdańsku, z siedzibą w Gdyni przy ulicy Witomińskiej 19

(list z dn. 29.11.2002)

 

??????.???????