Kalendarium Ziemi Lidzkiej i Nowogródzkiej.

 

630 lat temu - Do Lidy przybyli pierwsi misjonarze-franciszkanie i przywie ź li ze sob ą z (1366 r.) Wizny obraz Bogurodzicy ł askami s ł yn ą cy.

600 lat temu - Zamek lidzki na trzy lata sta ł si ę przytu ł kiem chana Z ł otej Ordy (1396 r.) Tochtamysza.

590 lat temu - Lida zosta ł a spalona przez ksi ę cia Smole ń skiego Jerzego Swiatos ł awowicza, kt ó ry (1406 r.) chcia ł odbi ć swoj ą ż on ę , uwi ę zion ą w zamku.

560 lat temu - W Szczuczynie zosta ł wybudowany pierwszy ko ś ci ół pw. Serca Jezusowego i (1436 r.) ś w.Teresy.

490 lat temu - Kr ó l Aleksander Jagielonczyk przyby ł do Lidy, ż eby zwo ł a ć pospolite ruszenie (1506 r.) przeciwko Tatarom, przyj ął tu ostatnie namaszczenie, spisa ł testament, a zaskoczony napadem Tatar ó w na po ł y martwy zosta ł wywieziony przez ż on ę Helen ę do Wilna, gdzie zmar ł i zosta ł pochowany w katedrze.

- W Lidzie zosta ł a podpisana umowa litewsko-krymska z chanem Mengli Girejem.

470 lat temu - Zmar ł Jerzy Illinicz starosta lidzki, kt ó ry w latach 1508-1510 wybudowa ł (1526 r.) wspania ł y zamek mirski.

350 lat temu - Zbudowany zosta ł pierwszy ko ś ci ół w Zdzi ę ciole pw. Wniebowzi ę cia NMP (1646 r.), czynny nieprzerwanie.

320 lat temu - Kr ó l Polski Jan III nadaj ę miasteczku Sobaki ń ce prawa miejskie, p óź niej kr ó l August III (1676 r.) te prawa potwierdza. Rz ą d carski przemianowa ł Sobaki ń ce na Pokrowa, nast ę pnie Pokrowskoje. W Polsce niepodleg ł ej przywrucono star ą nazw ę , a w 1936 r. przemianowano na Narbuttowo. Po przyj ś ciu sowiet ó w wsi nadano now ą nazw ę - Pierwomajskoje, kt ó ra pozosta ł a do dzi ś (obecnie rej. Szczuczy ń ski).

290 lat temu - Szwedzi rabuj ą i pal ą Lid ę (1706 r.), nak ł adaj ą c du ż e podatki. Kr ó l Karol XII sta ł w tym czasie (1706 r.) obozem w Ż o ł udku.

240 lat temu - Ks. ks. Pijarze przenie ś li si ę do Lidy z Werenowa. Otworzono pierwsza (1756 r.) pijarska szko ł a w karczmie naprzeciwko przysz ł ej siedziby zakonu.

230 lat temu - Ostatnim starost ą grodzkim w Lidzie zosta ł Ignacy de Campo Scipion (1766 r.).

200 lat temu - Od 8 sierpnia 1796 r. Lida sta ł a si ę powiatowym miastem S ł onimskiej Gubernii.

- W Nowogr ó dku zosta ł wybudowany meczet.

160 lat temu - W maj ą tku Suburtowicze, w 5 kilometrach od historycznego Merecza nad Niemnem, (1836 r.) urodzi ł si ę jeden z najwybitniejszych kompozytor ó w polskich XIX wieku Jan Kar ł owicz. 150 lat temu - 11 stycznia 1846 r. ks.ks. Pijarzy zostali zmuszeni przenie ść si ę do Mi ę dzyrzecza.

140 lat temu - W Ditrykach urodzi ł si ę genera ł Adam Mokrzecki (1856 r.), w czasie wojny polsko-

bolszewickiej dowodzi ł I Dywizj ą Litewsko-Bia ł orusk ą .

120 lat temu - Urodzi ł si ę (1876 r.) arcybiskup arcydiecezji wile ń skiej Romuald Ja ł brzykowski (do roku 1990 by ł a to tak ż e nasza diecezja). Arcybiskup Ja ł brzykowski by ł w Lidzie z wizyt ą duszpastersk ą w roku 1935 na S ł obudce.

- Urodzi ł si ę s ł ynny fotograf wile ń ski, profesor Wydzia ł u Sztuk Pi ę knych Uniwersytetu Batorego Jan Bu ł hak.

110 lat temu (1886 r.) - W Ż emos ł awiu (obecnie rej.Iwiejski) zosta ł otwarty urz ą d pocztowo-telegraficzny.

- W Dokudowie urodzi ł si ę wybitny malarz, profesor Uniwersytetu w Wilnie Bronis ł aw Jamont.

- Urodzi ł si ę Stanis ł aw Zdanowicz, w latach 1919-1929 starosta powiatu lidzkiego.

- Przeprowadzono przez Lid ę pierwsz ą linj ę kolejow ą Wilno- Ł uniniec.

100 lat temu (1896 r.) - Szczuczyn otrzyma ł po łą czenie telegraficzne.

90 lat temu (1906 r.) - Urodzi ł si ę ks. Apolinary Zubelewicz, w latach 1945-87 proboszcz parafii w Konwaliszkach, doje ż d ż a ł do Subotnik, wi ę zie ń ł agr ó w stalinowskich.

- Urodzi ł si ę ks. Czes ł aw Jankowski, od 1945 r. a ż do ś mierci proboszcz parafii w Minojtach, gdzie i zosta ł pogrzebany. Wi ę zie ń ł agr ó w stalinowskich.

- Urodzi ł si ę legendarny dow ó dca Nowogr ó dzkiego okr ę gu AK podpu ł kownik Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Zgin ął w walce z oddzia ł em Armii Czerwonej w Surkontach.

- Oddano do u ż ytku linij ę kolejow ą Połock-Siedlce ze stacjami Gawje, Lida, Skrzybowo, Ro ż anka na Ziemi Lidzkiej.

70 lat temu (1926 r.) - Zmar ł syn naszego Wieszcza - W ł adys ł aw Mickiewicz (1926 r.).

- W Nowogr ó dku zacz ę to wydawa ć "Tygodnik Nowogr ó dzki" i pismo codzienne " Ż ycie Nowogr ó dzkie".

60 lat temu (1936 r.) - Serce Józefa Piłsudskiego został ozłożone ustóp Matki na Rosie w Wilnie. Szklana urna by ł a zrobiona w hucie szk ł a "Niemen".

- Został za ł o ż ony cmentarz na Słobudce.

- Zmar ł nasz krajan, Profesor Szkoły Sztuk Pi ę knych w Warszawie i Akademii Sztuk Pi ę knych w Krakowie Ferdynand Ruszcyc. Pogrzebany w ziemi ojczystej w Bohdanowie ( rej. Wo ł o ż y ń ski ).

- Ukaza ł si ę pierwszy numer pisma "Ziemia Lidzka", w latach 1936-1939 wydano 41 zeszyt.

50 lat temu (1946 r.) - Urodzi ł si ę pierwszy po wojnie biskup na Bia ł orusi Tadeusz Kondrusiewicz.

- Zmarł ks. Hipolit Bojaruniec, proboszcz, dziekan, wikariusz generalny w Lidzie.

40 lat temu (1956 r.) - Zmar ł by ł y dyrektor szko ł y powszechnej Nr 1 p. Michniewski. W czasie II Wojny ś wiatowej by ł dyrektorem polskiej szko ł y w Iranie, walczy ł pod Monte Casino. Po wojnie wr ó ci ł do Gdyni, gdzie do ś mierci w 1956 r. pracowa ł w o ś wiacie. Pogrzebany w Sopocie.

30 lat temu (1966 r.) - Zmar ł a siostra Ma ł gorzata, jedyna z jedenastu sióstr nazaretanek w Nowogr ó dku, kt ó r ą nie zamordowali Niemcy w 1943 r.

- Zmar ł w ks. Seweryn Jankowski, w latach 1945-1958 proboszcz parafii w Wawi ó rce, w 1948 r. aresztowany przez NKWD, w 1958 - wyjecha ł do Polski.

20 lat temu (1976 r.) - Zosta ł wy ś wi ę cony na księdza nasz biskup Aleksander Kaszkiewicz.

- Zmar ł ksi ą dz proboszcz (1945-1976) parafii w Lipniszkach Stefan Sieczka.